Đánh đổi
Anh dùng chú chó nhỏ màu trắng đổi lấy nụ cười của cô. Còn cô dùng cả một đời chờ đợi, đổi lấy lời hứa anh không thể nào thực hiện.
***
Năm đó anh 19 tuổi, dành kì nghỉ của mình tại nhà người cô ở phương Nam.
Cô là cô gái nhà bên. Mẹ kế đối với cô không tốt. Lần đầu tiên anh nhìn thấy cô, cô đang mặc một chiếc váy bằng vải bông bẩn thỉu, khuôn mặt sưng đỏ mang vết hằn của những ngón tay, có nước mắt nhưng vẻ mặt vẫn lạnh lùng. Ngồi xổm trước mặt cô, anh hỏi, có thích chó con không? Rồi anh nhấc chú chó nhỏ màu trắng ở trong chiếc giỏ tre đưa về phía cô.
Anh nói, em cười một cái, anh sẽ tặng nó cho em.
Anh đã cho cô một khoảng thời gian ấm áp và hạnh phúc. Đem cô đi câu cá, bắt bướm, nhìn ngắm nụ cười rạng rỡ ngây thơ của cô.
Ngày sinh nhật của cô, anh đưa cô đi dạo chợ đêm, tặng cô chiếc kẹp tóc hình con bướm màu đỏ. Anh nói, phải tin tưởng chính mình, có một ngày, em sẽ như con bướm này, bay đến nơi mình mong muốn.
Một tháng sau, anh quay trở về phương Bắc. Tại nhà ga xe lửa, cô ôm chú chó nhỏ vào lòng không chịu rời đi. Tiếng động lớn ầm ĩ trên sân ga, anh nhoài đầu tìm ra phía cửa sổ hướng cô vẫy tay. Cô kiễng chân, nghiêm túc hỏi, nếu em lớn lên, có thể lấy anh không? Tàu sắp sửa chuyển bánh. Anh mỉm cười dỗ cô, cao hứng nói, có thể. Tàu rời khỏi nhà ga phía Nam, cô một mình đuổi theo đoàn tàu đang chạy, rốt cuộc vẫn không kịp.
Năm đó, cô 8 tuổi.
Mãi cho đến khi anh tốt nghiệp đại học, bắt đầu đi làm, anh vẫn không trở lại phương Nam. Cô luôn viết thư cho anh. Nét chữ non nớt của học sinh mới bắt đầu tiểu học. Từng nét kể cho anh, cuộc sống của cô và chú chó con. Anh không bao giờ hồi âm, chỉ vào dịp sinh nhật của cô và năm mới, gửi cho cô một tấm bưu thiếp đẹp đẽ. Trên đó viết, chúc Tiểu Ngoan và Tiểu Lam mạnh khỏe, hạnh phúc. Tiểu Ngoan là tên chú chó, còn Lam là tên cô.
3 năm sau, Tiểu Ngoan sinh bệnh chết đi. Cô viết trong lá thư gửi anh, Tiểu Ngoan đã bỏ em đi, nhưng em hi vọng vẫn còn trong lòng nó. Dù em biết em không thể có đôi cánh của loài bướm, nhưng nhất định sẽ đi đến nơi mà chính mình mong muốn.
Ngày tốt nghiệp sơ trung, cô nói với anh cô muốn đi Bắc Kinh. Họ đã suốt 7 năm đã không hề gặp mặt.
Anh ở nhà ga chờ cô. Trong đám đông chen chúc, xuất hiện một cô gái 15 tuổi, mặc váy trắng bằng vải bông, đôi mắt đen ánh lên sáng ngời.
Anh đưa cô đến khách sạn ăn tối, đi cùng là Kỳ, vị hôn thê của anh.
Dẫn cô đến Cố Cung, trong góc tối của những bức tường thành, anh hỏi cô, em có thích Kỳ không? Cô đáp, Kỳ xinh đẹp lại tao nhã, là một cô gái tốt. Rồi dưới ánh mặt trời rực rỡ, cô mỉm cười nhìn anh.
Cô điềm tĩnh lưu lại Bắc Kinh một tuần. Sau đó quay trở về phương Nam học tiếp trung học. Đêm trước khi khởi hành, cô có ý hiến dâng mình cho anh. Cô gỡ bỏ chiếc kẹp tóc hình con bướm, mái tóc đen dày đổ xuống như nước. Anh nói, 3 tháng sau sẽ cùng Kỳ cử hành hôn lễ. Anh không thể làm như vậy. Cô nói, cầu xin anh. Cầu xin anh muốn em.
Nước mắt nóng ấm của cô rơi vào lòng bàn tay anh. Trong bóng đêm, anh không nhìn rõ nét mặt cô. Chỉ nghe thấy cô nhẹ giọng hỏi anh, nếu về sau anh ly hôn, em có thể lấy anh không? Trong cơn mê mãnh liệt, anh mơ hồ nói, có thể. Sáng sớm hôm sau, cô không từ mà biệt, một mình trở về phương Nam.
Sau hôn lẽ mọi chuyện xảy ra bình thản như nước. Hai năm sau Kỳ sang Mỹ du học. Chuẩn bị không lâu sau cũng sẽ mang anh cùng ra nước ngoài. Anh bỏ việc công chức, mở một quán bar nho nhỏ, sống những ngày cuối cùng trong nước. Quán bar của anh được đặt tên Blue. Anh vẫn không ngừng nhận được thư của cô. Cô nói rất muốn nhanh chóng tốt nghiệp. Nếu không đỗ kì sát hạch của đại học Bắc Kinh thì sẵn sàng từ bỏ việc học để đến Bắc Kinh làm việc. Anh nói, anh phải đi sau một, hai năm nữa. Cô đáp, không quan trọng. Miễn là vẫn còn thời gian.
Khi gặp lại, cô đã 19 tuổi, và anh 30.
Họ sống cùng nhau 1 năm. Cho đến khi visa của anh được cấp, chuẩn bị ra nước ngoài gặp Kỳ. Anh để lại Blue cho cô. Anh nói, em có thể ở Bắc Kinh lập gia đình. Sau này anh sẽ quay về tìm em. Cô trả lời, em sẽ ở lại Bắc Kinh chờ anh. Nhưng sẽ không kết hôn.
Cô vẫn như cũ, viết thư cho anh, từng bức từng bức một. Và anh, cũng vẫn như cũ, chỉ vào dịp sinh nhật và năm mới, gửi cho cô một tấm bưu thiếp thật đẹp. Anh đi 5 năm. Cho đến khi ly hôn với Kỳ, sự nghiệp cũng bắt đầu xuống dốc. Anh muốn trở về nước để làm lại.
Ở cửa Blue, anh nhìn về cô gái sau quầy bar, vẫn như ngày xưa, mặc chiếc váy trắng đơn giản. Nhìn cô nhợt nhạt và gầy yếu. Cô nói, anh đã trở về. Cô thản nhiên mỉm cười. Nhưng em mắc bệnh rồi.
Bệnh của cô có muốn cũng không thể cứu chữa. Anh ở bên cô, hằng ngày hằng đêm. Đọc Kinh Thánh cho cô nghe. Đến giờ đi ngủ, cô nhẹ nhàng lắc những ngón tay anh. Ngày nắng, anh đưa cô lên ban công phòng bệnh sưởi ấm. Cô hỏi, nếu em hết bệnh, em có thể lấy anh không? Trái tim cô vẫn còn hi vọng. Anh quay mặt đi chỗ khác, kìm nén nước mắt mà trả lời cô, có thể.
Kéo dài khoảng nửa năm, sinh mệnh của cô cũng dần cạn kiệt. Buổi sáng hôm đó, cô bỗng nhiên trông khá lên nhiều. Nhất mực bảo anh phải đi mua tóc giả. Vì hóa trị, tóc của cô đã rụng hết. Cô tự đội mái tóc giả lên đầu mình. Đó là dáng hình của cô thời thơ ấu. Lát sau cô bảo anh chuyển từ nhà đến phòng bệnh một chiếc hộp bằng vải lụa. Bên trong là bưu thiếp anh gửi cho cô từ năm 8 tuổi. Mỗi năm hai cái, trong vòng 16 năm. Cô chạm vào một bức ảnh của tấm bưu thiếp màu vàng, trên đó, chữ viết mơ hồ, không còn rõ nét. Đây là những gì anh để lại cho cô trong ngày dài xa cách, là tất cả báu vật của cô.
Cuối cùng cô cũng yếu dần. Lúc nằm xuống, cô nói anh cài chiếc kẹp hình con bướm đỏ lên tóc cô. Cô hỏi anh, nếu có kiếp sau, em có thể lấy anh không? Dịu dàng hôn lên môi cô, anh nói, có thể.
Anh dùng chú chó nhỏ màu trắng đổi lấy nụ cười của cô. Còn cô dùng cả một đời chờ đợi, đổi lấy lời hứa anh không thể nào thực hiện.
An Ni Bảo Bối | Jen dịch
